Jaarverslag 2019

Hulpdiensten die samen functioneren als één crisisorganisatie om een incident, ramp of crisis snel en effectief te bestrijden.
Op zo’n moment werken we samen volgens de Gecoördineerde Regionale Incidentbestrijdingsprocedure (GRIP). In 2019 is deze GRIP-procedure vijftien keer ingezet.

De jaarlijkse brandpreventieweken in oktober stonden dit jaar in het teken van het veilig opladen van elektrische apparaten. Juist jongeren maken veel gebruik van oplaadbare apparaten en daarom richtte de campagne ‘Brandweer zoekt Speurneuzen’ zich op deze doelgroep.

Elke veiligheidsregio is verantwoordelijk voor het bestrijden van incidenten met gevaarlijke stoffen. Denk aan een lekkend vat brandbare en giftige stof of een lekkage door een weg- of spoortransport. De bestrijding van deze incidenten (IBGS), vindt zelden plaats en áls het gebeurt, heeft het een grote impact.

Veiligheidsregio IJsselland zet zich in om de zelfredzaamheid van inwoners, instellingen, bedrijven én hun directe omgeving te stimuleren. Dit doen we onder andere met het programma Veilig Leven. Daarin werken we samen met verschillende partijen, zoals zorginstellingen en EHBO-verenigingen.

Team Vakbekwaamheid heeft het afgelopen jaar diverse innovatieve digitale simulaties ontworpen. Actief en spelend leren is daarbij het uitgangspunt geweest. Een van die simulaties is de escaperoom IBGS, speciaal gemaakt voor manschappen om hun kennis/procedures op het gebied van gevaarlijke stoffen te oefenen.

Technologie… we zijn er inmiddels flink afhankelijk van. Het internet brengt alles en iedereen met elkaar in verbinding en we rekenen erop dat iedereen altijd bereikbaar is. Maar wat als de techniek wegvalt? Hoe kwetsbaar zijn we bijvoorbeeld voor een cyberaanval en hoe bereiden we ons hierop voor?

Er zijn veel goede initiatieven op het gebied van langer veilig thuis wonen. Een mooi voorbeeld zijn de huisbezoeken door Stichting Welzijn Staphorst. Tijdens het 100e huisbezoek gingen Staphorster wethouder Mussche en brandweerman Roel mee met vrijwilligster Coby. Samen bezochten ze mevrouw Troost.

Om veiligheid te vergroten en zelfredzaamheid te stimuleren plaatsten we in het najaar bij vijftien brandweerkazernes een openbare AED. Omwonenden werden uitgenodigd voor een avond waar zij kennis konden maken met reanimatie en AED.

Op 15 juni 2019 opende Brandweer Slagharen haar deuren tijdens de Obstakelslag. De brandweermannen en –vrouwen hadden rondom de kazerne een parcours uitgezet waarin verschillende obstakels opgetuigd waren. De fysieke gesteldheid van de deelnemers werd hiermee flink op de proef gesteld.

“We zetten een complexe oefening als dit graag groots op zodat zoveel mogelijk brandweercollega’s op een realistische wijze kunnen oefenen”, vertelt Henk Locht, adviseur vakbekwaamheid. “De voorbereidingen van deze reeks oefeningen zijn daarom ook al een half jaar van tevoren gestart.”

Klimaatverandering leidt tot extremer weer en extra risico’s, zoals lange drogere en hete perioden. Daar kregen we al eerder mee te maken en ook afgelopen jaar was het weer warm en droog in Nederland. We hebben geleerd van 2018 en kwamen daarom al vóór de zomer met verschillende partners.

In september startte Peter Snijders als burgemeester van de gemeente Zwolle. Daarmee werd hij ook de nieuwe voorzitter van Veiligheidsregio IJsselland. Hij is de opvolger van de voormalige burgemeester van Zwolle, Henk Jan Meijer. Hoe blikt Peter Snijders terug op 2019?

Elektrische voertuigen, buurtbatterijen, zonnepanelen. De overgang naar nieuwe technieken en vormen van energiegebruik is in volle gang. Bij de ontwikkeling en het in gebruik nemen is voor brandveiligheid vaak weinig aandacht. Wat betekent dit voor de veiligheid en de inzet van de brandweer?

Op 10 oktober oefenden we samen met onze crisispartners in de brandweerkazerne van Kampen. Uniek was dat de deelnemers oefenden met nieuwe technologie van het Europese IN-PREP project: het Mixed Reality Preparedness Platform (MRPP).

De presentatie van de eerste nieuwe tankautospuit was op 17 april. Een officieel moment dat bijgewoond werd door (brandweer)collega’s vanuit de hele regio. Op 31 december werd de eerste nieuwe tankautospuit in dienst genomen in Deventer. Vanaf september 2020 volgen er elf nieuwe voertuigen.

De profchecks, die in 2018 startten voor voertuigbedieners van tankautospuiten, adviseurs gevaarlijke stoffen en meetplanleiders, kregen in 2019 een vervolg. In dit jaar startten de profchecks Incident Bestrijding Gevaarlijke Stoffen (IBGS) voor zo’n achthonderd manschappen van Brandweer IJsselland.

Ook in 2019 hielden we ons bezig met scholing en ontwikkeling. Dat betekende soms ook dat we afweken van de gebaande paden en vroegen: ‘Wat heeft een post of een individuele brandweerman of –vrouw nodig om goed te kunnen oefenen en daarmee vakbekwaam te blijven?’

Als een natuurbrand onbeheersbaar lijkt te worden, kan een landelijk inzetbaar team bijstand verlenen: het Fire Bucket Operations team van de Koninklijke Luchtmacht en Veiligheidsregio Noord- en Oost-Gelderland. Op 9 oktober oefenden zij samen op landgoed Junne nabij Ommen.

Inwoners moeten erop kunnen vertrouwen dat de brandweer snel hulp biedt als het nodig is. Nu en in de toekomst. “De kwaliteit van onze brandweerzorg is goed. Dat willen we ook voor de toekomst garanderen. Daarom zetten we nu alvast zaken in gang”, zegt manager Brandweerzorg Michel Thijssen.

Met de campagne ‘Wat doe jij over 4 minuten’ startte op 1 november 2019 de regionale werving voor brandweervrijwilligers. Een maand lang konden mensen zich aanmelden om brandweervrijwilliger te worden bij een van de 29 deelnemende brandweerposten.

De 57-jarige Arjan Mengerink werd door het algemeen bestuur per 1 maart 2020 benoemd als de nieuwe directeur veiligheidsregio / commandant brandweer. Hiervoor was hij bezig met leiderschapsontwikkeling bij politie Oost-Nederland. Arjan heeft veel managementervaring op het gebied van veiligheid.

Naast het voorkomen en bestrijden van crises, was er ook ruimte voor vermaak. De Tetris Challenge was een grote hit onder de hulpdiensten. Ook organiseerden wij dit jaar twee open dagen. Met diverse demonstraties, spelletjes en mooie brandweervoertuigen was er veel te beleven voor het publiek.

Het noodnummer 112 was maandag 24 juni sinds ongeveer 16:00 uur landelijk niet bereikbaar door een grote telefoonstoring. Dit betekende dat de meldkamer niet bereikbaar was voor inkomend en uitgaand telefoonverkeer. De hulpdiensten schaalden daarom op naar GRIP 2.

Niet meer wachten op een sleutelhouder én sneller toegang. Het resultaat van SOS toegang, een initiatief van ambulance IJsselland. Na een pilot van bijna twee jaar, is SOS toegang ook op IJssellandse brandweervoertuigen een feit. IJsselland is de eerste regio waar ook de brandweer is aangesloten bij SOS toegang.

Bij afvalverwerkingsbedrijf ROVA in Zwolle brak op 1 juni rond het middaguur brand uit in een biogasinstallatie. Nog geen twee uur nadat de laatste brandweerploeg vertrok, kwam in Dalfsen de melding ‘Brand – Industrie’: weer een biogasinstallatie.

Na het redden van mens en dier of het blussen van de brand, blijven er nog veel taken over. Denk aan het opvangen van mensen, het beperken van schade voor de leefomgeving en nazorg als het gaat om het beperken van de impact voor betrokkenen. Team Bevolkingszorg staat 24/7 klaar om deze taken uit te voeren.

Het algemeen bestuur heeft op 11 december 2019 het Crisisplan 2020-2023 vastgesteld. Er is hard gewerkt om het crisisplan door te ontwikkelen waarbij er een organisatie komt die is toegerust op haar taak, past bij de veranderingen in de maatschappij en die onze inwoners centraal stelt.

Hoe vaak werd post Zwolle gealarmeerd? Welke voertuigen heeft post Deventer en hoe zit het met de spreiding van brandweerauto’s in de regio? Een antwoord op deze en andere vragen zijn voor medewerkers van Veiligheidsregio IJsselland te vinden op het dashboard operationele voorbereiding.

Niet het wiel opnieuw uitvinden maar een bestaand product geschikt maken voor IJsselland. LiveOP X werd vanaf begin 2019 geïmplementeerd voor de brandweerfunctionarissen (hoofd) officier van dienst, adviseur gevaarlijke stoffen en algemeen commandant brandweer.

Veiligheidsregio IJsselland staat zeven dagen per week 24 uur per dag klaar met kennis, mensen en middelen. Wij bestrijden incidenten waar het moet, maar nog liever beperken we risico’s waar het kan. In 2020 ligt onze focus, naast het uitvoeren van onze wettelijke taken, op het realiseren van onze aanvullende ambities.

Mensen blijven steeds langer zelfstandig in hun eigen omgeving wonen en verhuizen niet of later naar een zorginstelling. Ouderen hebben vaker thuiszorg nodig en zijn afhankelijker van het sociaal netwerk. In ‘Op locatie’ zijn we aanwezig bij een ontruimingsoefening van de gemeente Olst-Wijhe.